هفته کتاب و کتابخوانی
در نشست 18 آبان در راستای هفته‌ی کتاب و کتابخوانی با حضور جمعی از مسئولین و اصحاب رسانه به بیش از 330 برنامه‌ی استانی و بیش از 10 هزار برنامه‌ی کتابخوانی اشاره شد. در روز سه شنبه 18 آبان 1400 بیست و نهمین دورهی هفته‌ی کتاب در مرکز نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور نشستی با حضور مهدی رمضانی معاون توسعه‌ی کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی و دبیر این دوره از هفته‌ی کتاب نهاد، مهدی توکلیان مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل نهاد، سید باقر میرعبدالهی مدیرکل تأمین منابع نهاد، اصغر گودرزی مدیرکل توسعه‌ی کتابخانه‌ها و مشارکت‌ها، هادی آشتیانی مدیرکل امور فرهنگی نهاد و جمعی از اصحاب رسانه در سالن جلسات کتابخانه‌ی مرکزی پارک شهر تهران برگزار شد. در این نشست خبری به برنامه‌ها و نام‌گذاری ایام هفته‌ی کتاب و کتابخوانی اشاره شد. در ادامه به جزئیات خبر می‌پردازیم.
برنامه‌های هفته‌ی کتاب و کتابخوانی
مهدی توکلیان مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل در نشست خبری ضمن تبریک هفته‌ی کتاب و کتابخوانی و تقدیر از مشارکت اصحاب رسانه در پوشش فعالیت‌ها و اخبار نهاد اظهار داشت: نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور نقش بسزایی در توسعه و ترویج کتابخوانی کشور به جهت نیروی انسانی و تعداد کتابخانه‌ها داشته است. به همین دلیل به منظور پوشش فعالیت‌های شکل گرفته به ویژه در هفته‌ی کتاب و کتابخوانی از آن‌ها دعوت به عمل می‌آید. مهدی رمضانی معاون توسعه‌ی کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی به برنامه‌های تدارک دیده شده در این هفته اشاره کرد و گفت: در این دو سالی که کشور درگیر همه‌گیری ویروس کرونا بود، نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور علی‌رغم مشکلاتی که وجود داشت تمام تلاش خود را در راستای پیش‌برد روند فعالیت‌های کتاب و کتابخوانی با بهره‌گیری از ظرفیت‌های فضای مجازی انجام داده است. امسال نیز جهت ادامه‌ی همین روند به شکل منظم و منسجم‌تر برنامه‌های متنوع و متعددی برای هفته‌ی کتاب در نظر گرفته شده است. رمضانی با اشاره به شعار هفته‌ی کتاب «جای خالی کتاب را با کتاب خوب پر کنیم» بیان کرد: ما با بیان این شعار در تبلیغات خود برای هفته‌ی کتاب و کتابخوانی به سمت برنامه‌های این هفته در نهاد پیش رفته‌ایم. جای خالی که در طول سال‌های گذشته و شرایط کرونایی کشور بهتر آن را درک کردیم. هفته‌ی کتاب از 24 آبان ماه شروع و تا پایان همین ماه ادامه دارد. اما به دلیل حجم بالای فعالیت‌ها و برنامه‌های تدارک دیده شده، برنامه‌هایی فراتر از این روزها را در نظر گرفته‌ایم. وی ادامه داد: در روز چهارشنبه 19 آبان ماه نیز مراسم اختتامیه و تجلیل از برگزیدگان پنجمین دورهی سالانه‌ی بین‌المللی کارتون کتاب همراه برگزار شد که در آن از آثار برگزیده و کتاب آثار رونمایی شد. رمضانی افزود: فعالیت‌هایمان را طبق سنوات گذشته در هفته‌ی کتاب با حضور در مرقد امام راحل (ره) و مزار شهدای گلگون کفن انقلاب اسلامی شروع کردیم. طرح پویش اهدای کتاب اهدای دانایی نیز با شعار «کتاب را همنشین خانواده‌های ایرانی کنیم» شروع شد. کار اهدای کتاب را نیز همانند سال‌های گذشته در طول سال خواهیم داشت. اما جهت ترویج این سنت پسندیده این فعالیت را به صورت ویژه در هفته‌ی کتاب نیز برگزار خواهیم کرد و از فعالان این حوزه نیز تقدیر می‌شود.
معاون توسعه‌ی کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی گفت: در ایام هفته‌ی کتاب نیز تعدادی بازگشایی و افتتاحیه در سطح کشور داریم. این بازگشایی‌ها شامل 18 مجموعه و افتتاحیه در کتابخانه‌های روستایی، سیار و پیشخوان است. یکی دیگر از برنامه‌های این هفته طرح بخشودگی جرائم دیرکرد است که از 22 آبان تا 1 آذر ماه اجرایی می‌شود. دبیر بیست و نهمین دورهی هفته‌ی کتاب اظهار داشت: در روز 22 آبان نیز پیش نشست « همایش طراحی و توسعه‌ی خدمات کتابخانه‌های عمومی» با مشارکت انجمن ارتقای کتابخانه‌های عمومی ایران و شروع به کار طرح کتابدار افتخاری برگزار شد. افزایش مشارکت عموم مردم در امر اداره‌ی کتابخانه‌های عمومی از دیگر مسائل جدی مورد بحث در نهاد بود. نمی‌شود خود را یک نهاد عمومی دانست در حالی که از مشارکت عموم مردم غافل بود. به همین دلیل طرح کتابدار افتخاری یا کتاب‌یار را اجرا می‌کنیم. محوریت این طرح نیز مشارکت دانش‌آموزان در اداره‌ی کتابخانه‌ها و مدارس به عنوان شعب کتابخانه‌های عمومی است. این مقام مسئول در نهاد تصریح کرد: یکی از برنامه‌هایی که در روز یکشنبه 23 آبان ماه با مشارکت 10 استان خوزستان، قم، خراسان رضوی، مازندران، سمنان، خراسان جنوبی، گلستان، کهگیلویه و بویراحمد و کرمان برگزار خواهد شد، نشست خاطره‌گویی کتابداران است. طرحی که تا به امروز چندین دوره برگزار شده و آثار گرانبهایی نیز از آن جمع‌آوری و تدوین شده است. آثاری که می‌تواند دستمایه‌ی اقدامات فرهنگی دیگر به شمار رود. همچنین با مشارکت انجمن ارتقای کتابخانه‌های عمومی ایران وبینار معرفی و انتشار «جایزه‌ی خدمات کتابخانه (برون کتابخانه)» مخصوص کتابداران در همین روز برگزار می‌شود.
مراسم برگزاری کتاب و کتابخوانی
رمضانی درباره‌ی برگزاری مراسم «روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار» اظهار داشت: در روز دوشنبه 24 آبان ماه که در تقویم رسمی کشور شروع هفته‌ی کتاب است همایش تجلیل از کتابداران و فعالان این حوزه با حضور وزیر در تالار وحدت برگزار خواهد شد. در طول این همایش نیز از کتابدار و مسئول برتر کتابخانه، صفحه‌ی برتر مجازی، کتابخانه‌ی برتر، کتابخوان برتر، انجمن برتر و خیرین این عرصه تقدیر و تشکر به عمل می‌آید. همین برنامه به صورت همزمان و منطقه‌ای در دیگر استان‌های کشور از 25 آبان تا 1 آذر ماه برگزار می‌شود. در همین روز همچنین طرح عضویت رایگان در کتابخانه‌های کشور شروع می‌شود. وی افزود: حدود 200 عنوان کتاب در 25 آبان ماه به کتابخانه‌های سیار ارسال خواهیم کرد. از دیگر برنامه‌های مختص این روز نیز می‌توان به برگزاری نشست کتابخوان خانوادگی و تقدیر از خانواده‌ی برتر در سطح استان با محوریت استان‌های فارس، اردبیل، گیلان، هرمزگان، آذربایجان غربی و کردستان اشاره کرد. در طول این مراسم نیز در هر استان یک خانواده منتخب به معرفی کتاب می‌پردازند. رمضانی در ادامه به برنامه‌های 26 آبان اشاره کرد و گفت: نشستی مشاوره‌ای تحت عنوان «چگونه هر سال 100 کتاب بخوانیم» با حضور کارشناسان، هنرمندان کتابخوان و صاحب‌نظران برگزار می‌شود. سامانه‌ی مشاوره‌ی کتابدار نیز در این روز رونمایی و اجرایی خواهد شد. این سامانه با توجه به اهمیت توجه به زیرساخت‌های الکترونیک در نهاد و ارتباط مستمر اعضا با کتابخانه و کتابدار و همچنین ارائه‌ی خدمات کتابخانه‌ای رونمایی می‌شود.
رمضانی ادامه داد: در روز 27 آبان ماه نیز نشست مشاعره با موضوع کتاب و محوریت استان‌های تهران، البرز، چهارمحال و بختیاری، زنجان، لرستان، اصفهان، سیستان و بلوچستان، کرمانشاه و مرکزی برگزار می‌شود. در روز 29 آبان نیز طرح اعضای کتابخوان قصه‌گو با محوریت حوزه‌ی کودک و نوجوان اجرا خواهد شد. در روز 30 آبان ماه تیز وبینار معرفی و انتشار فراخوان «مسابقه‌ی طراحی خدمت» با مشارکت انجمن ارتقای کتابخانه‌های عمومی ایران ویژه پژوهشگران برگزار می‌شود. نشست کتابخوان ویژه‌ی اساتید دانشگاه با محوریت سبک زندگی ایرانی اسلامی در روز 1 آذر ماه و در روز سوم آذر ماه نیز نشست کتابخوان ویژه با موضوع زندگینامه‌ی خیرین و کارآفرینان و مراسم رونمایی از اسناد طرح آمایش سرزمینی به عنوان اولین دستگاهی پیش قدم در این عرصه برگزار می‌شوند. معاون توسعه‌ی کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی گفت: در حوزه‌ی فعالیت‌های ترویجی برنامه‌هایی با دیگر دستگاه‌ها مانند صدا و سیما و شهرداری تدارک دیده شده است. از فضای نماز جمعه و ظرفیت‌های آن نیز هر ساله جهت انجام فعالیت‌های ترویجی در کشور بهره‌مند می‌شویم. رمضانی درباره‌ی برنامه‌های هفته‌ی کتاب گفت: در سطح استانها 330 برنامه را با محوریت معرفی کتاب، ایستگاه‌های مطالعه و برنامه‌هایی در این زمینه با محوریت حوزه‌ی کودک و نوجوان طراحی شده‌اند. بیش از 10 هزار برنامه‌ی کتابخانه‌ای نیز با سرفصل‌های مختلف مانند: نقد کتاب، رونمایی کتاب، کارگاه‌های آموزشی در بیش از 115 سرفصل، جمع‌خوانی کتاب، جلسات شعرخوانی، نشست‌ها و وبینارهای فرهنگی و ادبی، محافل قرآنی، فعالیت‌های بخش کودک اعم از قصه‌گویی، اوریگامی، نمایش خلاق و... تدارک دیده شده است. این برنامه‌ها شرایط را برای اتصال جامعه‌ی کتابخوان با کتابخانه‌ها را مهیا می‌کنند. رمضانی در بخش دیگری از سخنان خود به اقدامات در دست اجرای نهاد اشاره کرد و گفت: در چند ماه اخیر اقدامات لازم در راستای روند توسعه‌ی کتابخانه‌های مرکزی با جدیت بالا پیگیری شده و می‌شود. ما معتقدیم این کتابخانه‌های مرکزی باعث جابه‌جا شدن تراز فرهنگی در سطح استانها می‌شود. نمونه این جابه‌جایی را می‌توان بعد از افتتاح کتابخانه‌های مرکزی در مشهد، بجنورد و سنندج مشاهده کرد. در رشت نیز بعد از تحویل ساختمان کتابخانه‌ی مرکزی به روند تجهیز وارد شده‌ایم. در خرم‌آباد، قم و بندرعباس نیز روند کتابخانه‌های مرکزی در حال پیگیری است. بنابراین از اصحاب رسانه جهت مطالبه‌ی خدمات گسترده‌ی نهاد در زمینه‌ی ارائه‌ی خدمات کتابخانه‌ای تجهیز و تحویل آن‌ها به مردم دعوت می‌کنیم. یک کتابخانه دیگر یک کتابخانه نیست بلکه بیش از 40 خدمت در آن ارائه می‌شود. کتابخانه‌های سیار نیز بال دوم توسعه‌ی مناطق کمترتوسعه یافته و محروم محسوب می‌شوند که توجه خاص و تمرکز ویژه‌ای به آن داریم. رمضانی افزود: جای پردازش بسیار زیادی در حوزه‌ی خدمات فرهنگی محافل ادبی وجود دارد. این محافل توانسته‌اند تا واحد کتابخانه توزیع شوند به گونه‌ای که تا کنون چنین حرکت یکپارچه را در حوزه‌ی ادبیات نداشته‌ایم. وی ادامه داد: استقبال بسیاری از یازدهمین جشنواره‌ی کتابخوانی رضوی و تمدید آن از سوی مخاطبان صورت گرفته است. امسال نیز برای این جشنواره در سطح ملی 156 جایزه در نظر گرفته شده است. در ازای هر کتابخانه نیز 20 جایزه و در شهرستان‌ها به ازای هر خانواده تا 8 جایزه پیش‌بینی شده است.
