
آموزش رایانه
بسیاری از محققان معتقدند در آیندهی نزدیک تمامی فعالیتها به وسیلهی رایانه انجام خواهد شد و برای فرصتهای شغلی حتما مهارت و تخصص در علم رایانه الزامی خواهد بود. همین موضوع باعث شده است مدارس دنیا به سیستمهای هوشمند مجهز شوند. البته در ایران هنوز تمامی مدارس به این سیستمها مجهز نشدهاند؛ اما در مدارس هزارهی سوم علوی در علاوه بر تجهیز کلاسها به رایانه، علم رایانه نیز آموزش داده میشود. دانشآموزان مدارس غیر انتفاعی علوی در پایههای مختلف کار با رایانه و برنامههای کاربردی آن را یاد میگیرند و محیط وب را به خوبی میشناسند. آشنایی با این علم در تحقیق ها به آنها کمک میکند. در انتهای هر کلاس مدرکی برای گذراندن دورههای رایانه به دانشآموزان نیز داده میشود. از آنجاییکه کار با رایانه برای کودکان و نوجوانان جذاب است، آموزش از طریق این ابزار کیفیت آموزش و یادگیری را بالا میبرد. این آموزش در همهی پایههای تحصیلی و قدم به قدم توسط دبیران متخصص و کارآزمودهی علوی انجام میگیرد.
کلاسهای رایانه در مدارس علوی
همانطور که اشاره کردیم آموزش رایانه در مدارس علوی از دبستان شروع میشود و تا متوسطهی دوم ادامه دارد. در سالهای اخیر، رایانه در همهی خانهها وجود دارد. پس کودکان آشنایی کلی با چگونگی روشن و خاموش کردن رایانه، استفاده از ابزارهای پر کاربرد و ... دارند. با این حال این مرحله به مرحله از پایهی اول دبستان این مطالب آموزش داده میشوند. با یادگیری مفاهیم اولیه در پایههای بالاتر با چگونگی استفاده از اینترنت و جستوجو در صفحات وب آشنا میشوند. از آنجاییکه آموزش در مدارس غیرانتفاعی علوی، آزمایشمحورند و نیاز به پژوهش دانشآموزان دارند، با دانش کافی به جستوجو در فضای اینترنت میپردارند. سایر آموزشهای ICDL به مرور زمان و در پایههای بالاتر تدریس میشود. آموزش نقاشی علاوه بر کلاسهای هنر در کلاسهای رایانه با ابزار paint انجام میشود. همچنین به صورت مقدماتی در پایهی ابتدایی با Photoshop آشنا میشوند.
لزوم یادگیری رایانه برای کودکان
بسیاری از کارشناسان پیشبینی کردهاند که تا چند سال آینده تمامی کارهای اداری و فرهنگی در شرکتها و مؤسسات دولتی و خصوصی فقط به وسیلهی رایانه انجام میگیرند و کاغذ و خودکار که امروزه مورد استفاده قرار دارند، از اعتبار خواهند افتاد. طبق اعلامیهی یونسکو، در آینده هر فردی که با علوم و فناوری آشنایی نداشته باشد، بیسواد تلقی میشود. امروزه بیشتر کارها با استفاده از اینترنت و در فضای مجازی انجام میگیرند. روزانه هزاران مکاتبه در کسری از ثانیه و سریعترین زمان انجام میشوند. با پیشرفت روزافزون تکنولوژی امکان دورکاری در تمام کشورها افزایش یافته است و کارمندان در خانه و به صورت غیر حضوری کارهای خود را انجام میدهند. در این شرایط لزوم یادگیری رایانه برای کودکان و پرورش نسل بعدی بیش از هر زمانی حس میشود. در گذشته استفاده از کامپیوتر چندان رایج نبود؛ اما در حال حاضر وضعیت برای آیندگان متفاوت است. پس آموزش رایانه به دانشآموزان باید یکی از ملزومات نظام آموزشی باشد. در ایران طی دو دههی اخیر با گسترش استفاده از رایانه، رشتهی مهندسی کامپیوتر در دانشگاهها تدریس میشود. این در صورتی است که تا کنون آموزش این علم در پایههای تحصیلی نادیده گرفته شده است. با اینکه اقداماتی در زمینهی تألیف کتب آشنایی با مباحث رایانه انجام شده، اما محیطهای آموزشی به این درس کمتر توجه میکنند. قسمت زیادی از این بیتوجهی به دلیل نبود امکانات و زیرساختهای آموزشی است. در میان مدارس کشور تنها تعداد مدارس غیر انتفاعی محدودی به آموزش رایانه میپردازند.
مزیتهای آشنایی با رایانه در آموزش و کلاس درس
مطالعات زیادی در رشتههای علوم انسانی و اجتماعی در سطح جهان و حتی ایران در زمینهی تأثیرگذاری رایانه و شبکههای اجتماعی بر ابعاد مختلف فرهنگی و اجتماعی زندگی بشر انجام گرفته است. همچنین پژوهشهای زیادی نیز در رابطه با اثربخشی علوم فناوری نوین بر امر آموزش در سطوح مختلف انجام شده که باعث ایجاد یک شاخهی تخصصی در همین راستا میشود. علم رایانه فقط مختص یک رشتهی خاص نیست، بلکه در تمامی زمینهها از قبیل جامعهشناسی، انسانشناسی، فرهنگی، روانشناسی و ... کاربرد دارد. اگر زمانی کتاب نشانهی تمدن بود، امروزه رایانه نماد تمدن بشر است. زیباییهای صوتی و تصویری در رایانه از ویژگیهای منحصربهفرد و بارز این مکانیزم در روند آموزشی است. کودکان میتوانند با استفاده از علم رایانه، تجربههای خود را با دیگران در نقاط مختلف جهان مبادله کرده و دانش خود را افزایش دهند. استفاده از اینترنت یکی دیگر از مزیتهای آشنایی با کامپیوتر است. دانشآموزان با استفاده از این ابزار قادرند تمامی تحقیقات میدانی خود را به صورت غیر حضوری انجام دهند. آموزش رایانه به دانشآموزان کمک میکند تا شخصیت و هویت خود را خارج از هرگونه فشار تحمیلگر و سرکوبکنندهی خانواده، مدرسه و محیط شکل دهند. در شرایط امروزی محیط مدرسه و کلاس درس باید مدرن باشد و فرآیند آموزشی با تکنولوژی و فناوریهای پیشرفته انجام گیرد. با ورود کامپیوتر به مدارس دیگر معلمان دانای کل نیستند و دانشآموزان نیز در ادارهی کلاس نقش دارند.