آموزش سواد مالی
آموزش سواد مالی منجر به افزایش اعتماد به نفس دانش‌آموزان می‌شود. آن‌ها با کمک سواد مالی با درآمدزایی، فرهنگ صرفه‌جویی و پس‌انداز آشنا می‌شوند. تقویت درس ریاضی و قدرت تصمیم‌گیری از دیگر اهداف آموزش سواد اقتصادی در مدارس غیر انتفاعی علوی محسوب می‌شوند. ضمن این‌که فارغ‌التحصیلان این مدارس در به دست آوردن فرصت‌های شغلی در آینده موفق‌تر خواهند بود. حال شاید این پرسش مطرح شود که این آموزش‌ها از چه طریقی به کودکان و نوجوانان داده می‌شود؟ آموزش‌ها معمولاً از طریق داستان‌گویی و بازی به دانش‌آموزان داده می‌شود. در هرپایه‌ی تحصیلی با توجه به رشد کودک مفاهیم سواد مالی مرحله به مرحله به آن‌ها داده می‌شود. این مراحل عبارت‌اند از:
1.دانش‌آموزان در اولین مرحله از آموزش با معادلات قدیم آشنا می‌شوند. همان‌طور که می‌دانید، قبل از به وجود آمدن پول، هر فرد محصولی را که تولید می‌کرد را در ازای محصول مورد نیاز به فروش می‌رساند. در این آموزش مشکلات این معادلات که شامل فساد محصولات در نگهداری و انبار، درخواست پایین برای یک محصول و بی‌ارزش بودن آن، سنگین بودن حمل و نقل برای مثال برای گاو و گوسفند در شهر و ... به دانش‌آموزان گفته می‌شود در نتیجه نیاز به کشف و یا اختراع پول برای دانش‌آموزان شرح داده می‌شود.
2.آموزش مفهوم و انواع پول: دانش‌آموزان در مرحله‌ی دوم با مفهوم پول و همچنین انواع آن که شامل سکه و اسکناس است، آشنا می‌شوند. این آموزش‌ها از طریق بازی در مدارس غیر انتفاعی علوی به کودکان اموزش داده می‌شود.
3.آموزش روش‌های پرداخت: در این مرحله دانش‌آموزان با روش‌های دیگر پرداخت پول مثل کارت‌های اعتباری و چک آشنا می‌شوند.
4.آموزش استفاده از پول: در این آموزش دانش‌آموزان با مفاهیم نیاز، خواسته، پاداش، خدمات، کالا و شغل آشنا می‌شوند و یاد می‌گیرند که برای ارائه خدمات، خرید کالا نیاز به پول است. همچنین با تفاوت‌های نیاز و خواسته آشنا می‌شوند و می‌آموزند در آینده برای شغلی که انتخاب می‌کنند و کاری که انجام می‌گیرند باید پول دریافت کنند.
5.آموزش پس‌انداز و قرض دادن: این آموزش باید با دادن پول توجیبی به دانش‌آموزان و کنترل نحوه‌ی خرج کردن آن شروع شود. اما از آنجایی‌که اولیا زمان کافی برای این آموزش به دانش‌آموزان ندارند، در مدرسه با این مفاهیم و مدیریت آن، پس‌انداز کوتاه‌مدت و بلندمدت و لزوم برنامه‌ریزی برای پول آشنا می‌شوند. همچنین قرض دادن و قرض گرفتن به عنوان یک ارزش در مدارس آموزش داده می‌شود. عادت پس‌انداز یکی از مهم‌ترین آموزش‌هایی است که در این مرحله باید در ذهن دانش‌آموزان ثبت شود.
6.کسب درآمد: دانش‌آموزان با فعالیت‌هایی که در طول سال تحصیلی انجام می‌دهند با مفهوم کسب درآمد آشنا می‌شوند. در نمایشگاه دست‌سازه‌های غیر انتفاعی علوی آن‌ها با توانایی‌های خود به خلق چیزی می‌پردازند و آن را در معرض فروش قرار می‌دهند. به این ترتیب مفهوم خرید و فروش و ارزش را یاد می‌گیرند و درآمدزایی می‌کنند.
7.بخشش به تهی‌دستان: کودکان و نوجوانان باید با مفاهیم همدلی و کمک آشنا شوند. این آموزش از طریق جشنواره‌های خیریه‌ی مدارس غیر انتفاعی علوی به آن‌ها، داده می‌شود. همان‌طور که در فعالیت‌های فوق برنامه به این جشنواره اشاره کردیم، دانش‌آموزان با فروش محصولات خود به خیریه‌ها کمک می‌کنند و با مفهوم بخشش آشنا می‌شوند.
8.سود و زیان: فرزندان ما باید بدانند تصمیم‌های آن‌ها در هر شرایطی نمی‌تواند سودآور باشد. یادگیری مفهوم سود و زیان به آن‌ها کمک می‌کند تصمیم‌های عاقلانه بگیرند. این آموزش در سرمایه‌گذاری‌های آینده‌ی آن‌ها نیز مژثر است. سرمایه‌گذاری یکی دیگر از مراحل آموزش سواد مالی به دانش‌آموزان است. دانش‌آموزان در این آموزش با بورس و نحوه‌ی سرمایه‌گذاری در آن آشنا می‌شوند. همچنین مفاهیم سود و زیان را بهتر یاد می‌گیرند
چرا آموزش سواد مالی اهمیت دارد؟
سواد در گذشته تنها خواندن و نوشتن تلقی می‌شد. در اواخر قرن 20 آموزش رایانه و زبان خارجی به این تعریف اضافه شد. اما در حال حاضر یونسکو تعریف جدیدی برای سواد ارائه کرده است. طبق این تعریف به افرادی که 12 مهارت سوادی یا آموزش دیده باشند، افراد باسواد گفته می‌شود. یکی از مهم‌ترین مهارت‌ها سواد مالی است. سواد مالی توانایی استفاده از مهارت‌های مدیریت اصولی پول است. آموزش این سواد تأثیر زیادی در بزرگ‌سالی فرزندان دارد؛ اما متأسفانه به اندازه خواندن و نوشتن به آن توجه نشده است. آموزش سواد مالی ابتدا باید در خانواده و توسط والدین انجام شود. کودکان معمولاً از سن 4 سالگی با مشاهده‌ی رفتار آن‌ها با مفهوم پول آشنا می‌شوند اما والدین به دلایل مختلف از صحبت کردن درباره‌ی مسائل مالی و پول با فرزندان خود سر باز می‌زنند. بنابراین مدرسه به عنوان اولین محیط که فعالیت‌های جدی دانش‌آموزان در آن انجام می‌شود، باید به آن‌ها آموزش سواد مالی دهد. در واقع آموزش سواد مالی یکی از ویژگی‌های مدارس هزاره‌ی سوم است. بسیاری از والدین از درخواست‌های مالی فرزندانشان شکایت دارند. همچنین با توجه به وضعیت اقتصادی نگران آینده و شرایط مالی فرزندان هستند. آموزش‌های مدارس هزاره‌ی سوم به کودکان و نوجوانان کمک می‌کند تا با مدیریت پول آشنا شوند و در آینده تصمیم‌های بهتری بگیرند. همچنین فرصت‌های شغلی را به خوبی کسب کنند. در مدارس غیر انتفاعی علوی آموزش سواد مالی توسط متخصصان این امر و با توجه به توانایی‌های کودکان و نوجوانان داده می‌شود. این آموزش‌ها از پایه‌های اول دبستان شروع می‌شود. در پایه‌های بالاتر مقاطع متوسطه این دانش تقویت می‌شود. برگزاری کلاس‌های شرکت در بورس، کارگاه‌های آشنایی با رشته‌های دانشگاهی مرتبط با سواد مالی از دیگر برنامه‌های فراآموزشی در مدارس غیر انتفاعی علوی است.
سواد مالی در مدارس علوی
واحد تحقیق و توسعه‌ی مؤسسه‌ی علوی از سال 1396 پروژه‌ای در خصوص مفاد آموزشی و نحوه‌ی اجرای سواد مالی در مدارس قرن 21 کشورهای پیشرفته را آغاز نموده است. با بررسی‌های انجام شده، محتوای آموزشی کتب آزمون IGCSE دانشگاه کمبریج به عنوان مرجع اصلی آموزشی مدارس علوی انتخاب گردید و ترجمه‌ی این کتاب‌ها در دستور کار قرار گرفت. پس از گذشت 3 سال، کتاب‌های جامع سواد مالی در واحد انتشارات موسسه‌ی علوی منتشر شد و به سرعت مورد توجه دانشکده‌ی کارآفرینی دانشگاه تهران قرار گرفت. پس از مذاکرات اولیه بین مسئولین دانشگاه تهران و موسسه‌ی علوی، دوره‌ی آموزشی MBA دانش آموزی تحت عنوان M&BA بر اساس کتاب‌های سواد مالی طراحی شد. دانش آموزانی که موفق به گذراندن این دوره شوند، علاوه بر دریافت گواهینامه‌ی معتبر و قابل ترجمه، امکان ورود بدون کنکور به موسسه آموزش عالی پردیس دانشگاه تهران را خواهند داشت.
ویژگی‌های منحصر به فرد دوره آموزش سواد مالی در مدارس علوی:
- آموزش مبانی علمی، مسئولیت‌ها و رفتارهای صحیح در حوزه‌ی مدیریت پول
- شناخت و شکل‌گیری استانداردهای صحیح در زندگی مالی دانش آموزان
- استفاده از کتاب‌های تخصصی سواد مالی، حاصل همکاری مشترک واحد انتشارات علوی و دانشگاه تهران
- برگزاری کارسوق‌های سالیانه برای شبیه‌سازی شرایط واقعی خرید و فروش
- فراهم ساختن امکان حضور دانش‌آموزان علوی در دوره‌ی M&BA دانش‌آموزی دانشگاه تهران و ورود بدون کنکور آن‌ها به پردیس دانشگاه تهران